Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2022 yılı Asgari ücret tutarını 4253 lira olarak açıkladı, 2022 yılı itibariyle asgari ücretten gelir vergisi ve damga vergisi alınmayacağı müjdesini verdi. Asgari ücretten vergi muafiyeti açıklamasıyla birlikte işçiye devlet tarafından ödenen Asgari Geçim İndirimi (AGİ) uygulaması ile ilgili araştırmalar arttı. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç, vergi muafiyetinin ardından AGİ uygulamasında yaşanacak değişikliği yazdı.
2022 ASGARİ ÜCRET YÜZDE 50,5 ARTTI
2022 yılı asgari ücreti belirlenirken, asgari ücrete kadar olan kazançların vergi dışı bırakılması konusunda da tarihi bir adım atıldı. Çalışanlar ve işletmeler bu sayede önemli kazanım elde ettiler. Net asgari ücret yüzde 50.5 oranında artarak 2 bin 825,90 TL’den 4 bin 253.4 TL’ye çıkartılmasına karşın, asgari ücretle çalışan işçinin işverene maliyetindeki artış yüzde 39.9 oldu. Böylece işverenin maliyeti 4 bin 204 TL’den 5 bin 880 TL’ye yükseldi.
Peki bu nasıl sağlandı? Tüm çalışanların asgari ücrete kadar olan kazançları üzerindeki gelir vergisi ve damga vergisinin kaldırılması sayesinde işverenin yükü daha fazla ağırlaştırılmadan, işçinin cebine giren net ücret daha yüksek artırılabildi.
AGİ NEDİR?
Asgari geçim indirimi, geçmişte fiş fatura toplanarak alınmakta olan vergi iadesinin kaldırılması üzerine 2008 yılında uygulamaya konuldu. AGİ’nin anlamı asgari ücret tutarındaki kazançlardan kesilen verginin bir kısmının iadesini sağlamaktır. AGİ yoluyla bekâr çalışanlara, kesilen verginin yüzde 50’si, eşi çalışmayan ve üç çocuklu çalışanlara ise yüzde 100’ü iade ediliyor.
AGİ KALKTI MI?
Artık asgari ücrete kadar olan kazançlardan gelir vergisi kesilmeyeceği için AGİ uygulaması da yeni yıldan itibaren sona erecek.
ASGARİ ÜCRETTE VERGİ MUAFİYETİ KİMLERİ ETKİLEYECEK?
Asgari ücrete kadar olan kazançların vergi dışı bırakılmasından, işçi ve memur olmak üzere bordro ile çalışan herkes yararlanacak. Gelecek yıl tüm çalışanların 5004 liraya kadar olan brüt kazançları vergi dışı bırakılacak. Bu sayede bekâr işçi ve memurun eline geçen net ücret 323 lira artacak.
Evli, eşi çalışmayan ve çocuklu çalışanlar, asgari geçim indirimi (AGİ) yoluyla mevcut sistemde de daha az vergi ödüyorlar. Dolayısıyla asgari ücretin vergi dışı bırakılması evli ve çocuklu çalışanların ücretlerindeki artış daha az olacak.
VERGİ MUAFİYETİ MAAŞINI NET ÜCRET ÜZERİNDEN ALANLARA YANDIYACAK MI?
Özel sektörde çalışanların bir kısmı brüt ücret üzerinden, bir kısmı ise net ücret üzerinden çalışıyor. Asgari ücrete kadar olan kazançların vergi dışı bırakılması brüt ücret üzerinden çalışanlara aynen yansıyacak.
Net ücretle çalışanlara yansıtılıp yansıtılmayacağı konusunda tereddüt yaşandığı görülüyor. Asgari geçim indirimi ilk gündeme geldiğinde de net ücretle çalışanların AGİ’den yararlanıp yararlanamayacağı konusunda tartışma yaşandı. Maliye Bakanlığı, o tarihte yayımladığı 265 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliği’ne açık hüküm koyarak belirsizliği giderdi. Tebliğde, “Net ücret üzerinden anlaşmak suretiyle çalışanlar da asgari geçim indiriminden yaralanacak olup, hesaplanan vergiden mahsup edilen asgari geçim indirimi tutarları net ücretleri ile birlikte ücretliye ödenecektir” denildi.
AGİ uygulamasını sona erdirmek üzere önümüzdeki günlerde TBMM’ye bir kanun teklifi gelecek. Kanun teklifinde ya da daha sonra yayımlanacak tebliğde bu konuya açıklık getirilerek belirsizliğin ortadan kaldırılması gerekir.