Avrupa Birliği ekonomisinin lokomotif ülkesi Almanya’ya taşınan doğalgazı “bakım” gerekçesiyle kesen Rusya, vananın süresiz kapalı kalacağını duyurdu. Rus enerji şirketi Gazprom, Kuzey Akım boru hattından sevkıyatı 31 Ağustos’ta üç gün sürecek teknik bakım gerekçesiyle durdurmuştu. Dün akışın normale dönmesi beklenirken Gazprom’dan St. Petersburg yakınlarındaki Portovaya kompresör istasyonunda “tespit edilen türbin sızıntıları nedeniyle” bunun mümkün olmadığı açıklaması geldi. Hattın belirsiz bir süre kapalı kalacağı kaydedildi.
‘SOĞUK’ SAVAŞ
Ukrayna işgalinin başladığı 24 Şubat’tan sonra, Avrupa’ya gaz taşıyan bu en önemli hat, yine bakım gerekçesiyle 10 gün kapalı kalmış, sonrasında kapasite azaltımıyla hizmete dönmüştü. Rusya ağustos sonuna kadar hatta kapasitenin yüzde 20’si kadar gaz vermişti. Daha önce, Almanya’ya satılmayan ve depolanamayan fazla gazın yakılarak imha edildiği ortaya çıkmıştı. AB ülkeleri, Rusya’yı doğalgazı silah olarak kullanmakla suçlarken, son hamleyle kış öncesi stokların doldurulma çabasının sekteye uğratılmak istendiği yorumları yapılıyor. Geçtiğimiz günlerde Almanya, hedeflenenden erken bir tarihte doğalgaz stoklarında yüzde 85 doluluğa ulaştıklarını, ısınma amaçlı kullanımın başladığı ekim ayından önce tüm kışa yetecek stoku yapabileceklerini açıklamıştı. Stoklardaki seviyeye işaret eden Almanya Ekonomi Bakanlığı kesinti sonrası, “Birkaç ay önce olduğumuzdan çok daha hazırlıklıyız. Bunlar zor zamanlar ancak bu durumla başa çıkma yolunda ilerliyoruz” açıklamasında bulundu.
GEREKÇE YAĞ SIZINTISI
Gazprom kesintiye dair “Hatta devam eden bakım esnasında Siemens üretimi türbinde çatlaklar tespit edildi. Bu şartlarda hatta gaz verilemez. Türbin üretildiği firma tarafından, Rusya dışında tamir edilmeli” bilgilendirmesini yaptı. Kesintiye ilk tepkiyi gösteren türbin üreticisi Siemens ise belirtilen yağ sızıntısı için yerinde onarım yapılabileceğini vurguladığı açıklamasında, gaz akışının kesilmesine gerek olmadığını kaydetti. Daha önce Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, gaz sevkıyatlarının durmasının tek sebebinin, Rusya’ya yönelik yaptırımların yol açtığı “teknik sorunlar” olduğunu söylemişti. Peskov, “Rusya’ya uygulanan yaptırımların, normal bakım ve onarım çalışmalarının yapılmasına müsaade etmediğini” belirtmiş, Batı’nın ambargolarının gaz tesislerine zarar verdiğini söylemişti.
ZELENSKİ: SİZİ UYARMIŞTIK
Gelişmeler üzerine açıklama yapan Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, “Zamanında sizi uyarmış, Rusya’nın istediğini elde etmek için her türlü şantaja başvuracağını söylemiştik. Rusya’nın enerjiyi silah olarak kullandığı bir gerçek” dedi. Moskova’ya Brüksel’den de tepki geldi. Avrupa Komisyonu Rus enerji devini, “Kuzey Akım 1’i sahte bahanelerle kapatmakla” suçladı.
RUS PETROLÜNE TAVAN FİYAT
G7 ülkeleri, Kremlin’in Ukrayna’ya savaşını finanse etme yeteneğini sınırlamak amacıyla Rus petrolü alımlarında tavan fiyat getirilmesinde uzlaştı. ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya, Kanada ve Japonya maliye bakanları prensip anlaşmasına varmış olsa da tavan fiyat seviyesinin ne olacağına dair görüşmeler sürüyor. Tedbir, ham petrol için 5 Aralık’ta, işlenmiş ürünler için ise 5 Şubat’ta yürürlüğe girecek. Uzmanlar, tavan fiyatın Moskova üzerinde anlamlı etki yapması için Hindistan gibi büyük alıcıların da desteğinin gerektiğini belirtiyor.
BİLGİ NOTU: Kuzey Akım dışında Avrupa’ya Rus doğalgazını taşıyan Yamal-Avrupa boru hattından tüm sevkıyat Ukrayna savaşının başlamasının ardından tamamen durdu. Ukrayna üzerinden geçen hatta da sevkıyat yarı yarıya azaldı.