Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerinin atıldığı Sivas Kongresi 103 yaşında. Ulu başkanın 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkmasıyla başlayan Ulusal Mücadele’de Amasya ve Erzurum’dan sonraki kritik durak Sivas oldu. 4 Eylül’de başlayan ve 11 Eylül’de sonuçlanan Sivas Kongresi, seçilen temsilcileriyle yurdun tamamını kapsayan birinci örgütsel faaliyet özelliğine sahip. Bu özelliğiyle “Milli Meclis” fonksiyonu gören kongrede başta “manda ve himaye”nin reddi olmak üzere şu kıymetli kararlar alındı:
1. Ulusal hudutları içinde vatan ayrılamaz bir bütündür, parçalanamaz.
2. Her türlü yabancı işgal ve müdahalesine karşı millet top yekûn kendisini savunacak ve direnecektir.
3. İstanbul Hükümeti, harici bir baskı karşısında memleketimizin rastgele bir modülünü terk mecburiyetinde kalırsa, vatanın bağımsızlığını ve bütünlüğünü temin edecek her türlü önlem ve karar alınmıştır.
4. Kuvayı Milliye’yi tek kuvvet tanımak ve ulusal iradeyi hâkim kılmak temel temeldir.
5. Manda ve himaye kabul edilemez.
6. Ulusal iradeyi temsil etmek üzere, Meclisi Mebusan’ın derhal toplanması mecburidir.
7. Birebir gaye ile ulusal vicdandan doğan cemiyetler, “Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyeti” ismi altında genel bir teşkilat olarak birleştirilmiştir.
8. Genel teşkilatı yönetim ve alınan kararları yürütmek için kongre tarafından Temsil Heyeti seçilmiştir.
TIBBİYELİ HİKMET
Öte yandan, CHP’nin birinci kurultayı kabul edilen kongrede İradei Ulusala gazetesinin çıkarılması kararı alındı.