Türkiye Sigorta Birliği (TSB) Başkanı Atilla Benli; Habertürk TV, Para Gündem programında Habertürk TV Ekonomi Müdürü Ebru Baki ve Haberturk.com Genel Yayın Yönetmeni Yavuz Barlas’ın sorularını yanıtladı. Geçen hafta kabine toplantısından sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan yeni finansal araçlar ve yeni önlemlerle beraber tasarrufların artırılması adına Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) devlet katkısının yüzde 30’a çıkacağını açıklamıştı. TSB Başkanı Atilla Benli, “BES, 2003 yılında başladı ve 2013 yılında devlet katkısından sonra bir sıçrama yaşandı. 18 yaş altı devreye girdi, bütünleşik BES dediğimiz sağlık, eğitimle konsolide edilebilecek ürünlerin mevzuata dahil edilmesi, yüzde 5’le devlet katkısının artırılmasıyla 2022’de, 2013’teki gibi bir sıçrama bekliyoruz. Fon büyüklüğünde hedefimiz 500 milyar lira. Şu an 275 milyar lira. Katılımcı sayısı 13.3 milyon. Bunların 7 küsuru BES, 6.9’u da otomatik katılım sisteminde.” ifadelerini kullandı
Benli’nin açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
– Öncelikle bu açıklama çok sürpriz değil. Son dönemde hükümetimizin sigorta ve emeklilik sektörüne yıllık ekonomi planda özel özel bir yer ayırdığını görüyoruz. Bu çerçevede yüzde BES’in artırılması tasarruflara olan desteğin bir göstergesi. Aynı zamanda BES’e güvenin bir göstergesi. Bugün itibariyle 275 milyar liraya ulan bir fon büyüklüğüne ulaştık. 13.3 milyon bir katılımcı sayısı var. Devlet katkısı 24 milyar lirayı aştı. 2017 itibariyle BES’in yanında, Otomatik Katılım Sistemi (OKS) de hayata geçmişti. Bu ikisinde de aslında yüzde 5 oranında devlet katkısı artmış oldu. 100 liralık tasarrufa 30 liralık devlet desteği oldu. Aslında asgari ücretin yüzde 50 artması da, asgari ücretin yıllık tutarı üzerinden devlet katkısı hesaplandığı için o da ayrı bir destekti. Yüzde 30’a çıkması devlet katkısının asgari ücret artışıyla birlikte bir önceki yılla karşılaştırırsak yüzde 67’nin üzerinde bir tutarda artış demek.
– Üst sınırdan giren biri için devlet katkısı 18 bin TL’ye geliyor. Üst sınır 60 bin TL
– Bir aileye maksimum sınırdan ödemede katkı 240 bin liraya kadar çıkabilir. BES, 2003 yılında başladı, 2013 yılında devlet katkısından sonra bir sıçrama yaşandı. Şimdi de bir sıçrama bekliyoruz. 18 yaş altı devreye girdi, bütünleşik BES dediğimiz sağlık eğitimle konsolide edilebilecek ürünlerin mevzuata dahil edilmesi, yüzde 5’le devlet katkısının artırılmasıyla 2022’de 2013’teki gibi bir sıçrama bekliyoruz. Biz gözümüzü 500 milyar hedefine kitledik. Şu an 275 milyar fon büyüklüğü, 13.3 milyonkatılımcı var. Bunların 7 küsuru BES, 6.9’u da otomatik katılım sisteminde.
– 18 yaş altında ise, bir hafta önce 156 bin kişiye ulaştık çocuk ve gençlerde. 7 ayda böyle bir rakama ulaştı, büyük bir teveccüh var. Yıl sonu itibariyle 200 binlere ulaşır. Önümüzdeki yıl beklentimiz 1 milyona ulaşmak. Son dönemde yine yayınlanan mevzuatlardan vakıf ve sandıklardan bir potansiyel var. Burada 50 milyarlık potansiyel var. Yine 23 milyon da çocuk ve gencimiz var potansiyel olarak bu sisteme girebilecek. Bu çerçevede biz 3 ile 5 milyon arasında orta vadede gençlerimizin katılacağını tahmin ediyoruz. Hedef 500 milyar dedik, 400 milyarı önümüzdeki yıl aşmayı makul görüyoruz. Bu kararlardan sonra 2023-2024 hedeflerimizi öne çektik.
– BES sistemi uzun vadeli bir tasarruf sistemi, yatırım aracı değil. Vadeli mevduat ile buradan hareketle karşılaştırırsak aslında aynı ürün de, rakip de değiller. Ayrıca hiçbir enstrümanda olmayan getiri garantisi BES’te var. Devlet garantili yüzde 30 getiri var. Farkı bir mevzuat bekliyoruz, çıkmak üzere. BES katılımcıları normalde 56 yaşa kadar beklemek zorunda ondan önce çıkarsa kademeli olarak devlet katkısını kaybediyor. Çocuklarımızın ve gençlerimizin 56 yaşa kadar beklemesi çok makul görünmüyor. Şöyle bir çalışma var. Evlenirken, ev alırken kısmi çekiş hakkı olacak.
Sonra tekrar parasını biriktirdiğinde haklarını kaybetmeden geri dönebilecek. Devlet katkısı sisteme girer girmez başlıyor. Yüzde 100 devlet katkısını tam hak etmek için 56 yaş 10 yıl şartı var.
– Çok güzel ürünlerimiz hazırlanıyor, 18 yaş altı devreye girdiği için BES hediyesinin de çıkacağını düşünüyorum. 100 liralık harçlık aslında devlet desteğiyle 130 liraya çıkıyor.
– Gayri menkul yatırım fonları kurularak bu fonlar üzerinden katılımcılara sunulup, bunun sonunda ev alabilir veya ev almıyorum parasını alıp çekilebilir, ya da aradan çıkabilir. BES bunların hepsinin çözümü var, çok esnek ve çevik bir sistem. Bu destekler hem vatandaşa, hem ekonomiye hem de yeni model anlamında önemli bir destek. BES’te devlet katkısı hariç ortalama getiri yüzde 33.
– BES sisteminde yılda 12 defa fon değiştirme hakkınız var. Dolayısıyla katılımcılar kendi risk profiline göre fon değiştirebiliyor. Buraya yapılan her türlü destek makro hedeflerimize de önemli bir destek.
– Önümüzdeki yıl katılımcının isteğine uygun ürünlerle piyasada olup maksimum katılımcıyı içeri almak için mevzuat anlamında her şey var. Başta toplu çekişler vardı. İçerde kalıp devlet desteğinden daha çok yararlanmaya başladı insanlar. Çıkışlar azaldı. Vatandaşlarımız akıllarına takılan her konuda mobilden, web sitelerimizden tüm şirketlerimize ulaşabilirler.
– Ortalama trafik sigortası artışımız 2021 yılında yüzde 3. Kasko artışımız yüzde 21.
Pandemi dönemi hariç trafik sigortası hep zarar etti, araçlar dışarıya çıkmadı. Eylül ayı itibariyle yüzde 103 hasar prim oranı. Maliyetler ciddi şekilde arttı. Trafik sigortası ödeme kapsamı genişletildi, orijinal parça zorunluluğu getirildi.
Ortalama 721 lira trafik sigortası, kasko ortalama primi ise 2004 lira. Kaskoda yüzde 25 civarında bir artış olması muhtemel