Özbekistan’ın tarihi Semerkant kentinde düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Devlet Liderleri 22. Toplantısı sonuçlarına ait ŞİÖ’nün Semerkant Deklarasyonu imzalandı.
Semerkant’ta yeni inşa edilen “İpek Yolu Semerkant” memleketler arası turizm bölgesindeki kongre merkezinde Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in mesken sahipliğinde düzenlenen tepe sona erdi.
Zirveye, örgüte üye Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Çin Devlet Lideri Şi Cinping, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, gözlemci ülkeler Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Moğolistan Cumhurbaşkanı Ukhnaagiin Khurelsukh, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, davetli önderler Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhammedov ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev katıldı.
ŞİÖ üyesi Rusya, Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Pakistan, Hindistan ve Özbekistan başkanları tepe sonuçlarına ait Semerkant Deklarasyonu’nu imzaladı.
Deklarasyonda başkanlar, ŞİÖ’nün öbür devletlere ve milletlerarası kuruluşlara yönelik olmadığını teyit etti ve karşılıklı çıkarları dikkate alarak iş birliğine açık olduklarını kaydetti.
Liderler, ekonomik gerçekler dikkate alınarak Dünya Ticaret Örgütünün aktifliğinin artırılması ve tertipte ıslahat yapılması davetinde bulundu.
Deklarasyonda savunma ve güvenlik alanında iş birliğini geliştirme, terörist ve aşırılık yanlısı örgütlerin tek bir listesini oluşturma niyetlerini beyan eden başkanlar, ayrıyeten terörle gayrete yönelik örgütün “Barış Misyonu” ortak askeri tatbikatlarının yapılmasının değerini vurguladı.
Küresel füze savunma sistemlerinin birtakım ülkeler tarafından tek taraflı olarak geliştirilmesini kınayan başkanlar, bunun memleketler arası güvenlik ve istikrarı olumsuz etkilediğini lisana getirdi.
Kimyasal Silahların Geliştirilmesi, Üretimi, Stoklanması ve Kullanımının Yasaklanması ve Bunların İmha Edilmesine Ait Sözleşme’ye uyulması davetinde bulunan başkanlar, uzayın silahlardan arındırılmasından yana olduklarını ve uzayda bir silahlanma yarışının önlenmesini garanti edebilecek milletlerarası, yasal olarak bağlayıcı bir evrakın imzalanması gereğini vurguladı.
İran’ın nükleer programına ait aksiyon planının uygulanmasının kıymetine dikkati çeken başkanlar, Nükleer Silahların Yayılmasını Tedbire Antlaşması’nın kararlarına sıkı sıkıya uyulması gerektiğinin altını çizdi.
Liderler, Afganistan’da tüm etnik, dini ve siyasi kümelerin temsilcilerinin iştirakiyle kapsayıcı bir hükümete gereksinim duyulduğunu kaydetti. Ayrıyeten “ŞİÖ’nün Âlâ Niyet Elçisi” unvanını onaylayan önderler, 2023’ü Turizm Yılı ilan etti.
Bu tepenin akabinde ŞİÖ devir başkanlığı Hindistan’a geçerken, bir sonraki ŞİÖ Doruğu 2023’te Hindistan’da yapılacak.
Zirvede, üye ülkeler tarafından uzun vadeli düzgün komşuluk, dostluk ve iş birliği mutabakatının uygulanması için kapsamlı bir aksiyon planı da dahil toplam 40 evrak imzalandı.