Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Mukavelesi 29’uncu Taraflar Konferansı (COP29) Dünya Önderleri İklim Doruğu’nun açılışı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da iştirakiyle gerçekleşti. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in mesken sahipliğinde başşehir Bakü’de düzenlenen tepe öncesi başkanlar, aile fotoğrafı için bir ortaya geldi.
Anadolu Ajansı’nın aktardığına nazaran, Cumhurbaşkanı Erdoğan birlikte geldiği eşi Emine Erdoğan ile Bakü Olimpiyat Stadyumu’nun yanındaki tepe için kurulan alanda Aliyev ile BM Genel Sekreteri Antonio Guterres tarafından karşılandı. Çekilen aile fotoğrafında Erdoğan, Aliyev ve Guterres’in yanı sıra İngiltere Başbakanı Keir Starmer, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif üzere başkanlar de yer aldı. Aile fotoğrafının çekilmesiyle doruğun açılışı gerçekleştirildi.
COP29 NEDEN DEĞERLİ?
Greenpeace Türkiye, COP29 doruğunun başlaması öncesinde yaptığı basın açıklamasında, COP29’un neden kıymetli olduğu ve COP’un neden son iki yıldır Dubai, Azerbaycan üzere fosil yakıt üretimi ağır yerlerde düzenlendiği sorularına cevap vermişti.
Açıklamada, COP29’un değeri şu tabirlerle açıklanmıştı:
“Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı, 1995 yılından bu yana her yıl farklı bir kentte, iklim değişikliğiyle çabada global işbirliği kesin gayesi ile gerçekleştiriliyor. Dünyanın dört bir yanındaki hükümetlerden devlet liderleri ve bakanlar, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, şirketler, inanç kümeleri, bilim insanları ve yerli halklar ve mahallî topluluklar üzere öbür paydaş kümelerle birlikte katılıyor.
COP her yıl farklı bahislere ve uygulama vazifelerine odaklanıyor. Bu COP’u evvelkilerden ayıran birinci kez odakta büsbütün finansın yer alacak olması. Yapılacak tartışmaların merkezinde Yeni Toplu Sayısallaştırılmış Maksat (New Collective Qualified Goal – NCQG) olarak isimlendirilen yeni bir iklim finansmanı gayesinin teminat altına alınması bulunacak. NCQG, birinci iklim finansmanı taahhüt devrinin 2025 yılında bitmesi sonrasında gelişmiş ülkelerin iklim hareketlerini destekleyecek finansman planının oluşturulması açısından kritik bir ehemmiyete sahip.
2009 yılında gelişmiş ülkeler 2020 yılına kadar gelişmekte olan ülkelerin iklim aksiyonunu desteklemek için yıllık 100 milyar Amerikan Doları toplanmasına karar vermişti. 2015 Paris İklim Muahedesi ile bu maksat 2025 yılına kadar uzatıldı ve gelişmekte olan ülkelerin gereksinim ve önceliklerini dikkate alarak 2025 sonrası için yıllık 100 milyar dolar tabanından yeni bir finansman amacı belirlenmesi kabul edildi. NCQG olarak anılan bu yeni maksat için görüşmeler üç yıldır devam ediyor ve sonuncu halini COP29’da alacak. İklim değişikliği ile gayrette finansman bilhassa gelişmekte olan ülkelerin iklim hareketi için kritik ehemmiyete sahip. Bu nedenle toplantıdan taleplere karşılık verebilecek bir gayenin çıkması epeyce değerli.”
COP, NEDEN FOSİL YAKIT ÜRETİMİ AĞIR ÜLKELERDE DÜZENLENİYOR?
Greenpeace’in açıklamasına nazaran, COP’a konut sahipliği yapacak ülke, beş Birleşmiş Milletler bölgesel kümesi (Afrika Kümesi, Asya-Pasifik Kümesi, Doğu Avrupa Kümesi, Latin Amerika ve Karayipler Kümesi (GRULAC) ve Batı Avrupa ve Başkaları Kümesi (WEOG)) ortasında dönüşümlü olarak belirleniyor. “BM iklim müzakerelerinin bir büyük fosil yakıt üreticisi ülkeden başkasına geçmesi, bu bahisteki seçimler ismine absürd bir tablo çiziyor” denilen Greenpeace açıklamasında, bahse ait ayrıyeten şu bilgiler paylaşılmıştı:
“Dünya, global ortalama sıcaklıkların 1.5C’yi aştığı korkutucu 14. ayı yaşarken, petrol ve gaz zengini Azerbaycan’ın COP29 mesken sahibi olarak seçilmesi son derece iddialı. Ancak COP Başkanı olarak Azerbaycan, örnek teşkil edeceğine ve COP28’de varılan muahedeler doğrultusunda 1.5°C uyumlu bir NDC sunacağına kelam verdi. COP konut sahiplerinin ilerleme sağlama sorumluluğu var ve Azerbaycan, yeni finans amacı olan NCQG üzerinde sağlam ve argümanlı bir mutabakata varılmasını sağlamaya odaklanmalı. Petrol, kömür ve gaz şirketleri ile başka büyük kirleticilerin neden olduğu iklim ziyanı ve yıkımı için ödeme yapmaları gerektiğine işaret etmeli.”
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)