Otomotiv sektöründe bir süredir beklenti haline gelen matrah güncellemesi, bugün sürpriz bir şekilde gerçekleşti.
Döviz kurlarındaki hareketliliğe bağlı olarak, otomobil fiyatları son 3 ayda önemli oranda artmış ve düşük vergi diliminde kalan araç sayısı bir elin parmaklarını geçmez olmuştu. Fiyatlardaki gelişmeler çip krizi ile birleştiğinde ise, ortaya satışların önemli oranda azaldığı bir tablo çıkmıştı.
Hatırlanacak olursa, Türkiye’deki otomobil satışları fiyatların artmaya başladığı geçen yılın Ekim ayından itibaren önemli ölçüde azalmıştı. Buna göre, otomobil pazarı 2021’in Ekim ayında yüzde 47, Kasım ayında yüzde 33 ve Aralık ayında da yüzde 46 oranında gerilemişti.
Fakat, yılın ilk yarısında iyi bir performans sergileyen otomobil pazarı, 2021 yılını yüzde 8’lik bir daralma ile bir önceki yıla yakın bir rakam olan 175 bin 497 adet ile kapamıştı.
Yapılan matrah düzenlemesinin ayrıntılarına geçersek, Ağustos ayında yapılan son düzenlemeden farklı olarak 2 yeni ÖTV oranının yaratıldığı görülüyor.
Öyle ki, bugüne kadar çift haneli vergi dilimleri yüzde 45, yüzde 50 ve yüzde 80 şeklinde giderken, yüzde 60 ve yüzde 70 ÖTV oranları da yeni düzenleme ile birlikte hesaba dahil edildi.
Düzenleme ile, otomobillerin ÖTV dilimini belirleyerek son fiyatı şekillendiren matrah, yani vergisiz fiyat limitlerinde de artırıma gidildi.
Yeni düzenleme ile motor silindir hacmi 1.6 litreyi geçmeyen araçlarda yüzde 45 ÖTV oranı için belirlenen matrah limiti 120 bin TL olurken, yüzde 50 vergi dilimi için üst sınır 150 bin TL, yüzde 60 veri oranı için 175 bin TL, yüzde 70 vergi oranı için 200 bin TL oldu. Bu matrah değerinin üzerinde kalan 1.6 litreden daha küçük motorlu araçlarda ÖTV oranı yüzde 80 olarak belirlendi.
Yapılan değişiklik Ağustos ayındaki son güncelleme ile karşılaştırıldığında daha net anlaşılıyor. Ağustos ayındaki düzenlemede, yüzde 45’ten yüzde 50 ÖTV dilimine geçiş için belirlenen üst matrah sınırı 92 bin TL, yüzde 50’den yüzde 80’e geçiş için belirlenen limit ise 150 bin TL idi.
Toparlayacak olursak, yüzde 45 ÖTV için matrahlarda üst sınır yüzde 30, yüzde 80 ÖTV için ise yüzde 33 arttı. Yüzde 50’lik diliminde değişikliğe gidilmezken, yeni oranlar işle birlikte yüze 50’den yüzde 80’e geçişin önü kesildi.
Resmi Gazete’de yayımlanan karar, elektrik motoru olan hibrit otomobiller için de yeni düzenlemeler getirdi.
Buna göre, elektrik motoru da olan ve motor gücü 50 kW’ı geçip, motor silindir hacmi
1.8 litreyi geçmeyen otomobillerde, matrah değeri 130 bin TL’de aşmayanlar yüzde 45, matrah değeri 170 bin TL’ye kadar olanlar yüzde 50, matrah değeri 210 bin TL’nin üzerinde olanlar ise yüzde 80 ÖTV oranı ile fiyatlanacak.
Ağustos ayındaki son güncelleme ile karşılaştırıldığında ise, hibrit otomobillerde yüzde 45 ÖTV sınırı 114 bin TL, yüzde 50’den yüzde 80’e geçiş sınırı ise 170 bin TL seviyesindeydi.
ÖTV’de yapılan sürpriz güncellemeyi anlamak için, araç fiyatlarına yansımasına bakmakta da fayda var.
Buna göre, 205 bin 320 TL’nin altında bir fiyattan satılan tüm otomobiller yüzde 45 ÖTV dilimde olacak. Güncelleme öncesi, bu rakam 212 bin TL olduğundan, bu gruptaki otomobilleri fiyatlarının yüzde 3.3 oranında düşeceği söylenebilir.
Yüzde 50 ÖTV dilimine geçecek otomobillerde ise üst sınır değişmeden 265 bin 500 TL olarak kaldı. Dolayısı ile bu gruptaki otomobillerin fiyatlarında herhangi bir değişim olmayacak.
Bu noktada bir hatırlatma yaparak, Ağustos ayından bugüne kadar 265 bin 500 TL’lik bir otomobile gelen en ufak zammın o otomobilin ÖTV’sini yüzde 80’e, fiyatını da 320 bin TL’ye çıkardığını belirtmek lazım.
Fakat, yapılan güncelleme ile, 265 bin 500 TL’lik bir otomobile gelecek 1 TL’lik zam, o otomobilin ÖTV’sini yüzde 60’a, fiyatını ise 283 bin TL’ye çıkaracak. Bu gruptaki otomobillerin bir üst vergi dilimine geçişi için üst sınırı ise 330 bin 400 TL oldu. Dolayısı ile, yüzde 50 ÖTV’den bir üst dilime geçecek otomobillerde yüzde 11 oranında indirim meydana gelecek.
Yüzde 70 ÖTV oranına sahip otomobillerde ise alt sınır 353 bin TL, üst sınır ise 401 bin TL oldu. Bu rakamın üstüne çıkan otomobiller ise yüzde 80 ÖTV dilimine girerek fiyatlarını 424 bin 900 TL’ye taşıyacak.
Yüzde 70’lik ÖTV dilimine girecek otomobiller bugüne kadar yüzde 80’lik dilime giriyordu. Dolayısı ile, bu gruptaki otomobillerde de yüzde 6’ya yakın bir indirim söz konusu olacak.
Hibrit otomobillerde ise fiyatlar daha çok değişecek. Özellikle, yüzde 50 ÖTV’ye giren hibrit otomobillerde matrah değerinin yüzde 26 kadar artırılması, eskiden yüzde 80 ÖTV dilimine giren araçların ÖTV’sinin yüzde 50’ye düşmesine, fiyatların da yüzde 17’ye yakın inmesine yol açacak.
En çok satılan otomobiller üzerinde konuyu açıklayacak olursak, örneğin Fiat Egea’nın 1.6 litre dizel Urban donanım paketli versiyonu düzenleme öncesi yüzde 80 ÖTV dilime girmiş ve 418 bin 500 TL’den alıcı buluyordu. Bu otomobil artık yüzde 70 ÖTV dilimine girdiği için, fiyatında yüzde 6’ya yakın bir indirim meydana gelecek ve yeni fiyatı 395 bin 361 TL olacak.
Toyota Corolla’nın başlangıç paket otomatik şanzımanlı versiyonun fiyatı da dün akşam itibari ile 421 bin 750 TL idi. Bu modelin ÖTV’si de yüzde 80’den yüzde 70’ye inerek fiyatı yüzde 6 kadar aşağı çekecek.
#mansethaberresim#3308045-#
Bazı modellerde ise donanıma bağlı olarak ÖTV oranı da değişecek. Örneğin, Renault Clio’nun Joy 1.0 ECO versiyonu 349 bin TL’den alıcı buluyordu. Bu otomobilin ÖTV’si yüzde 80’den yüze 60’a inecek ve yeni fiyatı 310 bin 444 TL olacak. Dolayısı ile Clio’nun söz konusu versiyonunda yüzde 11 kadar fiyat indirimi olacak. Fakat aynı otomobilin yine dün akşama kadar yüzde 80’lik ÖTV dilimine giren Touch 1.0 X-Tronic versiyonun ÖTV oranı yüzde 70’e inecek. Böylece, bu otomobilin de fiyatı 375 bin TL’den 354 bin TL’ye düşerek yüzde 6 ucuzlamış olacak.
En çok satılan ilk 5 model arasında olan Honda Civic ise ÖTV düzenlemesinden yararlanamayan modeller arasında yer alıyor. Civic’in en baz versiyonun matrah değeri bile 246 bin TL seviyesinde olduğundan, bu otomobil yüzde 80’lik ÖTV dilimde kalmaya devam edecek.
Sonuç olarak, düzenleme ile birlikte otomobillerin ÖTV oranının 30 puan yerine, 10’ar puanlık kademeli artışının sağlandığı söylenebilir. Dolayısı ile, son aylarda daha önce olmadığı kadar hızlı artan otomobil fiyatlarının önümüzdeki dönemde yeni düzenlemenin de katkısı ile hız keseceği söylenebilir.
ÖTV’de yapılan güncellemenin otomobil fiyatlarına yansıdığı oranda satışlara da yansıyıp yansımayacağını ise çip krizinin seyri gösterecek.