Dünyayı tesiri altına alan Kovid-19 salgını sonrasında pek çok ülke ziraî eserlerin ihracına sınırlama getirdi. AB, Arjantin, Anguilla, Bolivya, Brezilya, Kamboçya, Kolombiya, Mısır, El Salvador, Polonya, Romanya, Gambiya, Endonezya, Moğolistan, Kuzey Makedonya, Sırbistan, İsviçre ve Özbekistan’ın da ortalarında bulunduğu kimi ülkeler, stratejik olarak gördükleri kimi besin eserleri için tedbirler aldı. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi Çin de müdafaacı siyasetlerde ön planda yer aldı. Daha evvel fosfatlı gübre ihracatını yasaklayan ülke, tahıllar başta olmak üzere besin stoklarını artırmaya başladı.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) bilgilerinden derlediği bilgilere nazaran, Türkiye’nin ihracatı, bu yılın ocak-eylül periyodunda yüzde 17 artarak 188 milyar 224 milyon dolara çıktı.
Sahip olduğu üretim potansiyeliyle tarım ticaretinde dünyada değerli pozisyonda bulunan Türkiye, bu alanda yılın 9 ayında 24,5 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi.
Böylece tarım dalı, tüm vakitlerin en yüksek ocak-eylül periyodu ihracatına imza attı.
Türkiye’nin tarım ihracatı, yılın dokuz ayında geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 18,6 artarken, toplam ihracattan yüzde 14,5 hisse aldı.
5 ALT DALDA REKOR İHRACAT
Tarım kümesinde ihracatta rekor kıran kesimler, hububat bakliyat yağlı tohumlar ve mamulleri, meyve zerzevat mamulleri, kuru meyve ve mamulleri, su eserleri ve hayvansal mamuller, mobilya kağıt ve orman eserleri oldu.
Yılın dokuz ayında hububat bakliyat yağlı tohumlar ve mamulleri 8 milyar 254 milyon dolar, meyve zerzevat mamulleri 1 milyar 811 milyon dolar, kuru meyve ve mamulleri 1 milyar 82 milyon dolar, su eserleri ve hayvansal mamuller 3 milyar 51 milyon dolar, mobilya kağıt ve orman eserleri 6 milyar 220 milyon dolarla tüm vakitlerin en yüksek ocak-eylül ihracatını gerçekleştirdi.
Bu periyotta, ihracatta hububat bakliyat yağlı tohumlar ve mamulleri yüzde 28,9, meyve zerzevat mamulleri yüzde 23,2, kuru meyve ve mamulleri yüzde 5,2, su eserleri ve hayvansal mamuller yüzde 28,2, mobilya kağıt ve orman eserleri yüzde 25,2 arttı.
REKOR KIRAN DALLARDA IRAK ÖN PLANA ÇIKTI
Tarım ihracatında rekor kıran dallarda Irak ön plana çıktı.
Irak’a hububat bakliyat yağlı tohumlar ve mamulleri 1,7 milyar dolar, meyve zerzevat mamulleri 287,6 milyon dolar, su eserleri ve hayvansal mamuller 575,4 milyon dolar, mobilya kağıt ve orman eserleri 728 milyon dolar meblağında dış satım yaptı.
Almanya’ya ise kuru meyve ve mamulleri kesimi 138,8 milyon dolarlık ihracat yaptı.
Irak’a hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri yüzde 56,3, meyve zerzevat mamulleri yüzde 98,3, su eserleri ve hayvansal mamuller yüzde 49,2, mobilya kağıt ve orman eserleri yüzde 7,1 ihracat artışı gerçekleştirdi.
Kuru meyve ve mamulleri bölümünün Almanya’ya ihracatı yüzde 10,6 azalış kaydetti.
TİM bilgilerine nazaran, ocak-eylül periyodunda tarım ve tarıma bağlı eserlerin ihracatı (bin dolar) şöyle:
| 1 OCAK – 30 EYLÜL | ||||
| SEKTÖRLER | 2021 | 2022 | Değişim (’22/’21) | Pay(22) (%) |
| I. TARIM | 20.648.491 | 24.496.728 | 18,6 | 14,5 |
| A. BİTKİSEL ÜRÜNLER | 13.298.165 | 15.224.762 | 14,5 | 9,0 |
| Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri | 6.404.204 | 8.254.244 | 28,9 | 4,9 |
| Yaş Meyve ve Sebze | 2.014.438 | 1.944.830 | -3,5 | 1,2 |
| Meyve Zerzevat Mamulleri | 1.469.665 | 1.811.294 | 23,2 | 1,1 |
| Kuru Meyve ve Mamulleri | 1.028.517 | 1.082.384 | 5,2 | 0,6 |
| Fındık ve Mamulleri | 1.480.500 | 1.147.171 | -22,5 | 0,7 |
| Zeytin ve Zeytinyağı | 213.866 | 290.305 | 35,7 | 0,2 |
| Tütün | 570.666 | 588.476 | 3,1 | 0,3 |
| Süs Bitkileri ve Mamulleri | 116.310 | 106.058 | -8,8 | 0,1 |
| B. HAYVANSAL ÜRÜNLER | 2.380.910 | 3.051.897 | 28,2 | 1,8 |
| Su Eserleri ve Hayvansal Mamuller | 2.380.910 | 3.051.897 | 28,2 | 1,8 |
| C. AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ | 4.969.416 | 6.220.069 | 25,2 | 3,7 |
| Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri | 4.969.416 | 6.220.069 | 25,2 | 3,7 |